دانستنی‌های دندان کودکان
کودکان به دندان‌های سالم نیاز دارند.
دندان‌های سالم کلید طلائی سلامتی فرزندانمان در زمان کودکی است، کودکان به دندان‌های سالم نیاز دارند چون باید غذا بخورند، خوب صحبت کنند و یک لبخند زیبا داشته باشند. با توجه به پیشرفت‌هائی که در دندان‌پزشکی و محصولات بهداشتی شده است، کودکان امروزی دندان‌های سالم و قوی‌تری نسبت به قدیمی‌ها دارند. به عنوان پدر و مادر، ما نقش مهمی در سلامتی دندان‌های فرزندانمان داریم. در واقع بهداشت دهانی خوب از والدین شروع می‌شود.
باید فرزندانمان را تشویق کنیم تا مراقب دندان‌هایشان باشند. به یاد داشته باشیم که آموزش دادن نحوه مسواک زدن به کودک بسیار مهم است اما از آن مهمتر این است که مثال‌هائی را برای فرزند خود تعریف کنیم تا او غیرمستقیم تشویق به مسواک زدن بشود؛ مثلاً نام افرادی از فامیل یا حتی کسانی که شاید وجود خارجی ندارند را بیاوریم که چطور با مسواک زدن توانستند دندان‌های بسیار زیبا و یک لبخند زیبا داشته باشند و متعاقب آن توانستند به پیشرفت‌های بسیاری دست پیدا کنند.
دندان‌های فرزند من چگونه رویش می‌یابند؟
معمولاً چهار دندان جلوی فرزند شما (2 تا بالا و 2 تا پائین) اولین دندان‌هائی هستند که رویش می‌یابند و حدوداً بین 6 ماهگی تا یک سالگی می‌باشد. رویش آنها با حساسیت و درد لثه همراه است و بعضی وقت‌ها لثه ورم می‌کند و قرمز می‌شود. اگر لثه فرزند شما درد دارد حتماً با مطب تماس بگیرید تا ناراحتی فرزند شما را برطرف نمائیم.در سن سه سالگی فرزند شما تمام 20 دندان شیری خود را دارد. خیلی مهم است که مراقب این دندان‌های شیری باشید. گرچه بجای آنها دندان‌های دائمی رویش می‌یابند اما نگهداری از آنها بسیار مهم است چون فضای دندان‌های دائمی را نگه می‌دارند و اگر آنها را بکشید، دندان‌های دائمی نامرتب رویش می‌یابند.
از چه سنی دندان‌های شیری لق می‌شوند؟
از 13-6 سالگی دندان‌های دائمی رویش می‌یابند و جایگزین دندان‌های شیری می‌شوند. وقتی دندان‌های عقل رویش می‌یابند (بین 16 تا 23 سالگی) فرزند شما تمام 32 دندان دائمی خود را خواهد داشت.
از آنجائی که جایگزینی دندان‌های دائمی با دندان‌های شیری به مرور زمان رخ می‌دهد، لذا تمیز کردن دندان‌ها قدری مشکل می‌شود. علت آن رویش دندان‌های دائمی بزرگتر در کنار دندان‌های شیری کوچکتر است و این عدم هماهنگی باعث ایجاد محل‌هائی برای گیر غذائی و جمع شدن پلاک میکروبی می‌گردد.
پلاک میکروبی یک لایه بی‌رنگ از باکتری‌هاست که روی دندان‌ها می‌چسبد و زیاد می‌گردد و اگر تمیز نشود (با مسواک و نخ دندان) می‌تواند علت اصلی پوسیدگی دندان و بیماری لثه بشود.
چطور می‌توانم کمک کنم تا دندان‌های فرزندم پوسیدگی نداشته باشند؟
در بین تمام سنین، کودکان بیشترین احتمال پوسیدگی را دارند، چون بیشتر اوقات در حال خوردن هستند و مهارتی در مسواک زدن هم ندارند. بنابراین قسمت‌هائی از دهان کودک را که نمی‌تواند مسواک بزند روزی 2 بار با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. وعده‌های میان غذائی آنها از مواد سالمی مانند میوه باشد تا جلوی پوسیدگی دندان‌ها گرفته شود.
نحوه مسواک زدن دندان‌های فرزندم به چه صورت است؟
باید همان کارهائی که برای دندان‌های خودتان انجام می‌دهید را برای فرزندتان هم تکرار کنید. اگر پشت سر او بایستید و سر او را کمی عقب بگیرید کار راحتتر می‌شود. هر وقت موهای مسواک در حال خراب شدن بود و یا هر سه ماه یک بار (هر کدام که زودتر شد) مسواک را عوض کنید.
- اول سطح جونده دندان‌ها را با مسواک‌های نرم مخصوص کودکان تمیز کنید. حرکت دست شما به سمت جلو و عقب و خیلی آهسته باشد.
- برای سطح بیرونی دندان‌ها، مسواک را با زاویه 45 درجه روی لبه لثه قرار دهید و با حرکات ریز جلو و عقب، این سطح را تمیز کنید.
- برای تمیز کردن سطح داخلی دندان‌های جلوئی، مسواک را عمودی نگه دارید و با نوک مسواک حرکات ریز بالا و پائین انجام دهید.
- مطمئن شوید که لبه لثه و دندان‌های خلفی کاملاً تمیز شده‌اند.
تا قبل از چهار سالگی کودک با کمک شما می‌تواند دندان‌هایش را مسواک بزند. برای اینکه برای او مسواک زدن راحت شود بهتر است از روش‌های راحت مانند حرکات چرخشی استفاده نمائید.
رژیم غذائی فرزندم چه قدر اهمیت دارد؟
خیلی! به فرزندانتان بیاموزید از تنقلات و نوشیدنی‌هائی که شکر دارند دوری کنند یا حداقل تعداد دفعات مصرف آنها را در طول روز کم کنند، مثلاً فقط در زمان غذا خوردن از آنها استفاده کنند. اگر فرزندتان عادت کند بعد از هر وعده غذائی دندان‌هایش را مسواک بزند عالی می‌شود.
کودکان از چه وقتی می‌توانند خودشان مسواک بزنند؟
کودکان تا 8 سالگی نیاز به کمک دارند. اگر خودتان دندان فرزندتان را مسواک می‌زنید یا مراقب مسواک زدن او هستید باید به مسائل زیر دقت داشته باشید:
حداقل روزی دو بار مسواک بزنید، یکی صبح و دیگری قبل از خواب.
مسواک زدن دو دقیقه طول بکشد، بیشتر تمرکز به سطح جونده دندان‌های آخر باشد چون پوسیدگی از آنجا شروع می‌شود.
از خمیردندان حاوی فلوراید به اندازه یک نخود مصرف کنید. به فرزند خود آموزش دهید که بعد از مسواک زدن آب دهان خود را بیرون بریزد.
از مسواکی استفاده کنید که خیلی نرم و متناسب با سن فرزند شما باشد.
اگر خودتان هم به همراه فرزندتان مسواک بزنید نمونه خوبی برای فرزندتان خواهید بود تا با دیدن و تقلید کردن از شما نحوه مسواک زدن را یاد بگیرد.
آیا باید به دندان‌های فرزندم نخ بکشم؟
نخ کشیدن از زمان تماس دو دندان شروع می‌شود. تماس دندان‌های آخر زودتر رخ می‌دهد (معمولاً 10 سالگی). برای شروع باید اول شما دندان‌های فرزندتان را نخ بکشید و بعد او می‌تواند این کار را ادامه دهد.
تا زمانی که فرزند شما یاد نگرفته، شما باید مراقب نخ کشیدن او باشید. به یاد داشته باشید که هر چه زودتر شروع کنید، فرزندتان زودتر به نخ کشیدن عادت می‌کند. نکته مهم زیر را فراموش نکنید:
به خاطر انجام صحیح کارش حتماً او را تشویق کنید!
